Türkiye hem stratejik hem de coğrafi konumunun sağladığı avantajlar nedeniyle yabancılar tarafından oldukça ilgi gören bir ülkedir. Ancak ülkemizde çalışmak veya ikamet etmek isteyen yabancıların Türkiye’de oturma izni belgesi alması şarttır.
Oturma izni, yabancı uyruklu kişilerin kendilerine verilmiş olan vize süresinden daha uzun süre boyunca Türkiye’de kalmak istemeleri halinde almaları gereken geçici ikamet hakkı belgesidir. İkamet tezkeresi olarak da bilinen oturma izninin kısa dönem, uzun dönem, aile, öğrenci ve insani ikamet izni gibi çeşitleri bulunur.
Türkiye’de Oturma İzni Nasıl Alınır?
Türkiye’de oturma izni alma sürecinde uygulanması gereken bazı adımlar vardır. Bu adımlar, online sistem üzerinden gerçekleştirilir. Oturma izni almak isteyen yabancıların başvuruyu Göç İdaresi’nin internet sitesindeki e-ikamet aracılığıyla yapması gerekir. Başvuru yapmak için e-ikamet sayfasında bulunan “İlk Kez İkamet İzni Başvurusu Yapıyorum” butonu seçilmelidir. Sonrasında ekranda çıkan başvuru formu doğru bilgilerle eksiksiz şekilde doldurulmalıdır.
Formu doldurma aşamasından sonra başvuruyu tamamlamak için İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nden randevu alınması gerekir. Randevu, e-ikamet sistemi üzerinden kolayca alınabilir. Randevu alındıktan sonra doldurulan formun çıktısı alınmalı ve imzalanarak diğer belgeler ile birlikte İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne ulaştırılmalıdır. Başvuru sonuçları ise en geç 90 gün içerisinde açıklanır. İkamet izin belgeleri, başvurusu onaylanan kişilere PTT kargo aracılığıyla gönderilir.
Türkiye’de Oturma İzni Alma Şartları Nelerdir?
Uluslararası hukukun bir getirisi olarak karşımıza çıkan oturma izni oldukça önemli bir uygulamadır. Ülkemizdeki yabancıları tespit ve kontrol etmek, bu sayede kamu düzeni ve sağlığını koruyarak yaşanabilecek olumsuzlukları önlemek için türkiyede oturma izni alma şartları öğrenilmedir.
Oturma izni almak isteyen kişiler için bazı belgelere sahip olma şartı vardır. Bu belgeler oturma izni türlerine göre farklılık gösterebilse de başlıca olanları;
- İkamet izni başvuru formu
- Pasaport ile fotokopisi
- Biyometrik fotoğraf ve
- Sağlık sigortası olarak sıralanabilir.
Kimler Türkiye Oturma İzni Alabilir?
Türkiye’de ikamet izni, muafiyet sahibi olan kişiler ayrı tutulmakla birlikte vize sürelerini aşan süreler için tüm yabancı kişilerin almakla mükellef olduğu bir izin türüdür. Oturma izni, yabancıların Türkiye’de bulunmak isteme amaçlarına göre farklı çeşitlere ayrılır. Bunlar:
- Aile İkamet İzni
- Öğrenci İkamet İzni
- Kısa Dönem İkamet İzni
- Uzun Dönem İkamet İzni
- İnsani İkamet İzni
- İnsan Ticareti Mağduriyeti İkamet İzni
İkamet izni almak isteyen yabancılar tarafından bu türlerden hangisi uygun ise seçilmeli, gerekli izin ve belgeler hazırlanarak başvuruda bulunulmalıdır.
Yabancılar için Kısa Dönem İkamet İzni Nasıl Alınır?
Türkiye’de oturma izni almak isteyenlerin sıkça tercih ettiği seçeneklerden biri, kısa dönem ikamet iznidir. Kısa dönem ikamet izni alabilmek için Türkiye’de taşınmaz malı bulunan ya da iş bağlantısı kurmayı planlayan yabancı kişilerin e-ikamet sistemi üzerinden başvuru yapması gerekir. Başvuru sonrası gerekli belgeler ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gönderilmelidir.
Kısa dönem oturma izinlerinin ikişer yıl arayla düzenlenmesi kural olarak belirlenmiştir. Fakat Türkiye’de Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilen miktar ve kapsamda yatırım yapacak olan yabancı kişilere eşi ve çocuklarıyla birlikte beş yıllık kısa dönem izni verilebilir. Aynı zamanda bu yabancı yatırımcıların uzun dönem ikamet izni ya da Türk vatandaşlığı almak için başvuru yapması da mümkündür.
Kısa Dönem İkamet için Nereye Başvurulur?
Kısa dönem ikamet izni, yabancıların ikamet ettikleri ilde bulunan İl Göç İdaresi’ne internet üzerinden yapılır. İkamet başvurusu yabancı kişinin kendisi tarafından yapılabileceği gibi aracı kurumlar tarafından da gerçekleştirilebilir. Başvuru sırasında belirtilen bilgilerin doğru olduğunun taahhüdü, kişinin sorumluluğu altındadır. Sonrasında İl Göç İdaresi’nden randevu alınmalıdır.
Kısa dönem ikamet izni almak için gerekli olan randevu, Göç İdaresi’nin online sistemi üzerinden alınmalıdır. Randevu alma aşamasında yabancı kişinin vize ya da vize muafiyet süresinin dolmamış olmasına, pasaport numarası ile başvuru ve oturma izni talep edilen süre tarihlerinin doğru girilmesine dikkat edilmelidir.
Kısa Süreli İkamet Başvurusu için Hangi Evraklar Hazırlanmalıdır?
Türkiye’de kısa süreli ikamet izni başvurusu için hazırlanması gereken bazı evraklar bulunur. Bu evraklar:
- İkamet izni başvuru formu
- 4 adet biyometrik fotoğraf
- Sağlık sigortası
- Pasaport ya da dengi olan bir belgenin aslı ile fotokopisi
- İkamet süresi boyunca yetecek miktarda maddi imkan olduğunun beyanı
Tüm kısa dönem ikamet izinleri için ortak olan belgeler arasında bunlar sıralanabilir. Ancak oturma izni almak isteme nedenine göre yabancılardan imzalı ya da e-imzalı başka belgeler de talep edilebilir.
Yabancılar için Uzun Dönem İkamet İzni Nasıl Alınır?
Uzun dönem ikamet izni, Türkiye’de 8 yıl ara vermeden ikamet eden yabancıların başvuru yapabileceği bir izin türüdür. Uzun dönem oturma izni almak için hak sahibi olan kişiler, ileri dönemlerde yenileme yapmak zorunda kalmadan Türkiye’de sınırsız süreyle ikamet edebilirler. 8 yıl sonunda yabancılar sınırsız ikamet için yalnızca başvuru hakkı kazanır. Yapılan başvurular değerlendirilerek yetkili makamlar tarafından sonuç belirlenir.
Sınırsız süreyle Türkiye’de oturma izni alma sürecinde belirli şartların karşılanması gerekir. En az 8 yıl Türkiye’de ikamet şartının yanı sıra yabancılar bu süre boyunca herhangi bir suça karışmamalı, kamuya zarar verebilecek bir davranışta bulunmamalıdır.
Uzun Dönem İkamet için Nereye Başvurulur?
Uzun dönem ikamet izni başvuruları internet üzerinden gerçekleştirilir. İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne yapılan online başvuru sonrası karşınıza bir randevu ekranı çıkar. Bu ekrandan üzerinden uygun olan gün ve saat için kolayca randevu alınabilir. Randevu sonrası başvuru için gerekli olan belgeler hazırlanmalıdır.
Uzun Süreli İkamet Başvurusu için Hangi Evraklar Hazırlanmalıdır?
- Türkiye’de uzun süreli ikamet başvurusu yapmak için gerekli olan belgeler;
- Online başvuru formu
- En az 1 yıl geçerliliği olan pasaport
- Adli sicil kaydı
- 4 adet biyometrik fotoğraf
- Türkiye’de 8 yıl boyunca kesintisiz olarak ikamet etiğini gösteren gün sayım belgesi
- Geçimini düzenli şekilde sağladığını gösteren belgeler
- Önceki ikamet izinlerinin mevcutsa asılları, değilse fotokopileri
- Başvuru öncesindeki son 3 yılda sosyal yardım almadığını gösteren belge
- Devletin belirlemiş olduğu harçların yatırıldığını gösteren makbuzlar
- Kira kontratı, tapu gibi adres belirten bir belge
Türkiye’de Oturma İzni Almak Ne Kadar Sürer?
Türkiye’de oturma izni alma işlemi için yapılan başvurular, en geç 90 gün içerisinde sonuçlandırılır. Başvurunun olumlu değerlendirilmesi halinde en geç 90 sonra oturma izni almak mümkündür.
Türkiye’de Oturma İzni Uzatma
Türkiye’de oturma izni, iznin türüne göre belirli süreler için verilir. Yabancıların verilen izin süresi bittiğinde Türkiye’de ikamet etmeye devam edebilmeleri için oturma izni uzatma başvurusu yapmaları gerekir.
Oturma izni uzatma başvurusunun ilgili Valiliklere yapılması gerekir. Başvuru, mevcut oturma izninin bitmesine en az 60 gün kala tamamlanmalıdır. Yabancı kişiler bilgilerini güncelleme sonrası randevu alarak uzatma başvurusunu gerçekleştirebilir.
İl Göç İdaresi Müdürlüğü aracılığıyla gerekli bilgi güncellemesi yapıldıktan sonra uzatma başvurusu e-ikamet üzerinden yapılabilir. Fakat kişinin bilgilerinde bir değişiklik olmamışsa e-ikamet sistemi üzerinden direkt oturma izni uzatma başvurusu yapmak mümkündür.
Oturma İzni Uzatmak için Gerekli Belgeler
Oturma iznini uzatmak isteyen yabancıların aşağıdaki belgeleri ilgili kuruma sunması gerekir:
- Oturma izni uzatma başvuru formu
- 4 adet fotoğraf
- Pasaport ya da dengi bir belgenin noter tarafından onaylı nüshası
- Sağlık sigortası
- Oturma izni süresi boyunca yeterli miktarda maddi imkan beyanı
- Bu belgelere ek olarak ikamet izni türüne göre eklenmesi gerekebilen diğer belgeler;
- Öğrenci ikamet iznini uzatmak için aktif öğrenci olduğunu gösteren kaşeli, imzalı ya da mühürlü bir belge
- Kısa dönem ikamet iznini uzatmak için Türkiye’de hangi sebeple kalmaya devam etmek istediğine dair ilgili kurumlardan alınacak imzalı ya da mühürlü belge
- Aile ikamet iznini uzatmak için ilk başvuru belgelerinin güncellenmiş hali
Türkiye Oturma İzni Maliyeti Ne Kadar?
Türkiye’de oturma izni maliyeti, her yıl farklılık göstermekle beraber 2022 yılında aşağıdaki gibidir:
- Oturma izni harç ücreti: 1040 TL
- Oturma izni kart ücreti: 160 TL
- Oturma iznini almak için başvuruda bulunan yabancı kişinin yaşına göre farklılık gösterebilmekle birlikte sağlık sigortası ücreti 500 -1750 TL arasındadır. 65 yaş altı kişiler için sağlık sigortası ücreti ödenmesi zorunludur.
- Tercüme ve noter harcamaları: 450 TL
- Gerekli olduğu durumlarda apostil onay harçları sayfa başı: 89.23 TL
- İşlemleri avukat ile birlikte yürütecekseniz avukat için ücret (Ücretler, avukatların kendileri tarafından Türkmenistan, Danimarka, Kosova, İrlanda, Nepal, Çek Cumhuriyeti, Sri Lanka ve Suriye vatandaşları, Türkiye’de oturma izni maliyeti arasında yer alan ikamet izni harç ücreti 1040 TL’yi ödemek zorunda değildirler.
Oturma İzni ile Türkiye’de Çalışabilir misiniz?
Türkiye, yabancıların çalışmak amacıyla geldiği ülkelerden biridir. Özellikle İstanbul’daki iş fırsatları, yabancıların İstanbul satılık daire arayışına girmelerine yol açarak Türkiye’de uzun süreli ikamet etme isteklerini artırır. Şişli satılık daire seçenekleri, İstanbul’da sıkça araştırılan bölgeler arasında sıralanabilir.
Oturma izni, çalışmak için yeterli bir izin türü değildir. Türkiye’de çalışmayı isteyen yabancıların çalışma izni alması şarttır. Çalışma izni bulunmadan çalışan yabancı kişilere para cezası kesilerek sınır dışı edilirler. Fakat çalışma izni, doğrudan oturma izni sayılabilir. Dolayısıyla yabancılar çalışma izni sayesinde oturma izni almadan da Türkiye’de ikamet edebilirler.
Oturma İzni Başvurusu Red Edilen Kişiler Ne Yapmalıdır?
Oturma izni reddedilen yabancılar, kararın kendisine bildirilmesinden sonraki 60 günlük süreçte kararın reddi için İdare Mahkemesi’ne gitmeli ve iptal davası açmalıdır.